Τα πέλματά μας δέχονται καθημερινά ποικίλα φορτία καθώς στηρίζουν το βάρος του σώματος κατά τη στάση και τη βάδιση. Ωστόσο, πολλές φορές παράγοντες όπως: αλλαγές στη στάση του σώματος, δομικές δυσλειτουργίες, πολύωρη ορθοστασία ή/και η έντονη μηχανική πίεση (περπάτημα, τρέξιμο) ενεδέχεται να τροποποιήσουν την κατανομή των φορτίων στην ποδοκνημική άρθρωση με αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου και κούρασης στα κάτω άκρα. Ο πελματογράφος είναι μια διαγνωστική συσκευή που καταγράφει δεδομένα σχετικά με τις ανατομικές και λειτουργικές αυτές αλλαγές τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή εξατομικευμένων ορθωτικών πελμάτων.
Το πελματογράφημα αποτελεί μια εξέταση κατά την οποία πραγματοποιείται ανάλυση της κατανομής των πιέσεων που εφαρμόζονται από τον άκρο πόδα κατά τη διάρκεια της στάσης και της βάδισης. Αποτελεί μια εύκολη και ανώδυνη διαδικασία συλλογής πληροφοριών για παθολογίες των κάτω άκρων που οδηγεί στην κατασκευή κατάλληλων εξατομικευμένων ορθωτικών πελμάτων για τις ανάγκες κάθε ατόμου. Η τοποθέτηση πελμάτων στα υποδήματα δύναται να βελτιώσει την ποιότητα της βάδισης και να εξομαλύνει τον πόνο και τα συμπτώματα. Πελματογράφημα πραγματοποιείται σε όλες τις ηλικίες καθώς και σε αθλητικό πληθυσμό. Αναφορικά με τα παιδιά, τα ορθωτικά πέλματα κατασκευάζονται για τη δημιουργία μιας καλής ανατομικής βάσης με στόχο την πρόληψη ασυμμετριών και τη βελτίωση την βάδισής τους από μικρή ηλικία. Αντίστοιχα, οι αθλητές/-τριες συχνά χρησιμοποιούν πάτους για την ανακούφιση των ποδιών τους από τα φορτία που δέχονται κατά τις προπονήσεις και τους αγώνες.
Η κατασκευή ορθωτικών πελμάτων είναι χρήσιμη και σε ένα ευρυ φάσμα παθολογιών. Ειδικότερα, πελματογράφημα πραγματοποιείται για παθήσεις των κάτω άκρων όπως η πλατυποδία, η κοιλοποδία, η ραιβοποδία, ο πόνος στα μετατάρσια, η άκανθα πτέρνας, η τενοντοπάθεια του αχίλλειου τένοντα και η πελματαία απονευρωσίτιδα. Επιπλέον, αποτελεί επιλογή ανακούφισης των συμπτωμάτων σε αρθρίτιδες, οστεοαρθρίτιδες (σπονδυλική στήλη, γόνατα, ισχία), οσφυαλγίες, ισχιαλγίες, ανισοσκελίες, σκολιώσεις καθώς και σε σοβαρά διαστρέμματα.
Για πιο λεμπτομερή ανάλυση γίνεται μέτρηση πιέσεων δύο τύπων: δυναμική και στατική. Πιο συγκεκριμένα, η δυναμική μέτρηση πραγματοποιείται όταν ο/η εξεταζόμενος/-η στηρίζεται στο πόδι του/της κατά τη βάδιση πάνω στον πελματογράφο και καταγράφονται οι επιμέρους πιέσεις που δέχεται το πέλμα καθώς και η συνισταμένη των πιέσεων. Όσον αφορά τη στατική μέτρηση γίνεται καταγραφή και επεξεργασία των πιέσεων κατά τη χαλαρή όρθια στάση με μοναδικό βάρος το βάρος του σώματος.
Το αποτέλεσμα της διαδικασίας του πελματογραφήματος είναι η δημιουργία κατάλληλων εξατομικευμένων ορθωτικων πελμάτων τα οποία κατασκευάζονται ώστε να εξυπηρετούν τις επιμέρους ανάγκες των πελμάτων. Επομένως, για την κατασκευή τους επιλέγονται υλικά διαφορετικών πυκνοτήτων ανάλογα τα δεδομένα της ανάλυσης, το βάρος, την ηλικία αλλά και τις ανάγκες του κάθε ατόμου (π.χ. αθλητές/-τριες). Ως αποτέλεσμα, εξισσοροπούνται αρτιότερα οι δυνάμεις που εφαρμόζονται κατά τη βάδιση και το τρέξιμο, απορροφούνται οι κραδασμοί, μειώνεται η κούραση και οι τραυματισμοί και βελτιώνεται η στάση του σώματος.